دوره های کهن سنگی و پارینه سنگی نشان دهنده دوره هایی است که در آن کاربرد سنگ بر فلز و دیگر مصالح مقدم می باشد. آثار خانه های از سنگ چیده شده متعلق به 7000پیش در شمال ایران موجود می باشد. خواص عمومی و کاربری سنگها را به طور کلی از نظر منشاء تشکیل به سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگون دسته بندی می کنند.در بررسی خواص عمومی سنگ ها مواردی مانند مقاومت در برابر کشش ، تحمل فشار ، نفوذپذیری ، انتشار امواج، پایداری و در نظر گرفتن امتداد لایه بندی و سطوح ضعیف در عملیات که باید در این مورد گفت که سنگها نوعا دارای سطوحی هستند که در آنها نیروی چسبندگی و اتصال دانه ها نسبت به لایه های دیگر کمتر و یا حداقل است. در مجموع باید مقاومت سنگ ساختمانی بدون شیار، رگه، ترک، خلل و فرج، پوسیدگی و لایه سست باشد و حتی المقدور رنگی یکنواخت داشته باشد بطور کلی سنگ طبیعی را که دارای مقاومت کافی در شرایط جوی و رنگ جالبی باشد می توان در عملیات ساختمانی و به صورت .سنگ لاشه، سنگ قواره، سنگ بادبر، سنگ پلاک، سنگ درپوش، سنگ ستون و حتی به صورت ظروف و وسایل سنگی استفاده نمود.

سنگ مرمریت و گرانیت

سنگ گرانیت

گرانیتها به دلیل سختی زیاد, شفافیت, زیبایی خیره کننده, تنوع طرحها و رنگها و تباین زیبایی رنگها اخیرا" در بازار جهانی بعنوان یک سنگ تزئینی لوکس و گران قیمت بسیار مطرح گردیده اند.

در صنعت سنگهای نما و تزئینی, فقط آن دسته از گرانیتها که فاقد آثار آلتراسیون بوده و پدیده های تکتونیکی و بویژه میکروتکتونیک را تحمل نکرده باشند, بعلاوه از نظر رنگ باب بازار باشند, مطرح هستند. گرچه برش و سایش گرانیتها بسیار مشکل و پرهزینه تر از سنگهای آهکی است, و فقط دیسکها و سنگ سابهای ویژه ای قادر به برش و سایش اینگونه سنگها می باشند.

گرانیتهای روشن و قرمز و صورتی (گرانیتهای آلکالن Q + F.Alc.G) بدلیل رنگ صورتی یا قرمز خود بسیار ارزنده هستند و در بازار جهانی جایگاه ویژه ای دارند. گرانیتهای قرمز ناحیه خوی در آذربایجان غربی, از این نظر منحصر به فرد هستند.

گرانیتهای خاکستری رنگ (کرانیتهای کالکو آلکالن Q+F.Calc-Alc.G) بر حسب درجه تیرگی و روشنی و اندازه دانه ها ( کانی ها ) دارای مرغوبیت متغیری هستند.

گرانیتهای شیرکوه در یزد و الوند در همدان و ... دارای طیف وسیعی از انواع گرانیتها با رنگ ها و بافتهای مختلف هستند.

سنگ مرمریت

نوعی سنگ آهک است که تحت فشار و حرارت زیاد دگرگون شده است. در این دگرگونی بلورهای ریز کلسیت مجددا" متبلور می شوند و بصورت بلورهای درشت در می آیند. رگه های موجود در سنگ مرمریت مربوط به ناخالصی های موجود در سنگ آهک اولیه است.

مرمریت ها که از متامورفیسم سنگهای آهکی اولیه حاصل شده اند, بر حسب درجه متامورفیسم و رشد کریستالها, ممکنست سنگهای تزئینی مختلفی را با نامها و بافتهای متفاوت ریز و درشت تشکیل دهند.

مرمریت درشت بلور, سفید یا خاکستری روشن تا کرم را اصطلاحا" کریستال و مرمریت کریستال سفید را اصطلاحا" سنگ چینی می گویند.

مقدمه:سنگ نیز مانند آجر یکی از قدیمی ترین مصالح ساختمانی شناخته شده می باشد. از زمان ثبت تاریخ ، سنگ به عنوان مصالحی برتر در ساخت ساختمان های دائمی مد نظر بوده است.

انواع سنگ های مصرفی در ساختمان :
الف: برای ساختن دیوارهای سنگی:در این صورت ممکن است برای نما از انواع سنگ های با سطوح تراشیده شده و یا برای پشت یا زیر کار از سنگ به صورت طبیعی استفاده شود. بعضی از انواع سنگ هایی که در ساختن دیوار های سنگی به کار می روند عبارتند از:

1-سنگ های رود خانه ای
2-سنگ قلوه رودخانه ای
3-سنگ های کوهی
4-سنگ های لاشه
5-سنگ قواره
6-سنگ بادبر یا رگه ای
7-سنگ سر تراش یا رگه ای کلنگی
8-سنگ باد کوبه ای

ب:برای نما سازی و کف سازی (سنگ پلاک):انواع سنگ طبیعی را در ابعاد مختلف و در ضخامت های معین چند سانتی متری می برند و صیقل می دهند و سپس آنها را با ضوابط و وضعیتی خاص به عنوان نمای سنگی در ساختمان مورد استفاده قرار می دهند.





ساختمان و سنگ:
کار های سنگی به 4 گروه زیر تقسیم بندی می شوند: قاب سازی - روکش کاری - پیشانی و کف سازی. روکش ممکن است به یکی از 2 صورت نمای طرح دار یا قلوه سنگی به کار رود.

مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی :
1-بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد یعنی بدون شیار ،ترک و رگه های سست باشد .
2-بدون هر گونه خلل و فرج باشد .
3-پوسیدگی نداشته باشد .
4-یکدست ، یکنواخت و همگن باشد.
5-نباید آب زیاد جذب کند لذا نباید الف-در آبمتلاشی یا حل شود .
ب-تمام یا قسمتی از آن بیش از 8 درصد وزن خود آب بمکد .
6- سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد .
7-  سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمل کند لذا باید :
الف)در برابر باد،یخبندان ،تغییرات دما و در صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند .
ب)در برابر محیط های شیمیایی اسیدی و قلیایی و هم چنین عمل آبکافت و اکسیداسیون مقاومت کند .
8-مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از 150 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.
9- در مقابل سایش مقاوم باشد.

رایج ترین سنگ های ساختمانی :
گرانیت -ماسه سنگ ها-مرمر-سنگ های رسی-تراورتن-کوارتزیت-آرژلیت-سنگ آهک-سرپانتین-اسلیت-شیست .

آزمایش سنگ ها:
پیش از مصرف کردن سنگ ها باید خاصیت های شیمیایی و فیزیکی سنگ ها آزمایش شوند به ویژه:1-وزن سنگ،  2- اثر آب و کم و زیاد شدن گرما در سنگ،  3-پوکی سنگ وچگونگی آن،جای خالی درون سنگ و شکل آن، 4- سختی کانی های سنگ ، 5- پایداری سنگ در برابر اثر های مکانیکی